Damhert schedel medium (Dama dama)
Het damhert (Dama dama) is een middelgrote hertensoort die in veel delen van Europa voorkomt, waaronder Nederland. Het damhert is bekend om zijn kenmerkende gevlekte vacht en zijn schoffelvormige gewei bij de mannetjes. Hier is wat meer informatie over deze elegante herbivoor:
Uiterlijk:
Maat: Damherten hebben een schouderhoogte van 85 tot 100 cm en wegen tussen de 40 en 100 kg, afhankelijk van het geslacht.
Kleur: Hun vacht varieert per seizoen. In de zomer hebben ze een opvallende roodbruine vacht met witte vlekken, terwijl hun wintervacht donkerder en minder opvallend gevlekt is. Er komen echter ook kleurvarianten voor, zoals volledig wit of zwart.
Gewei: Mannetjes (bokken) dragen een groot, schoffelvormig gewei dat ze elk jaar afwerpen en opnieuw laten groeien. Het gewei groeit jaarlijks vanaf het voorjaar en wordt in de herfst afgeworpen.
Leefgebied:
Damherten geven de voorkeur aan bossen, met name loofbossen en gemengde bossen, maar ze zijn ook te vinden in open graslanden en parken.
In Nederland leven damherten in verschillende natuurgebieden, waaronder de Amsterdamse Waterleidingduinen, de Veluwe, en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Gedrag:
Damherten zijn sociaal en leven in groepen, vaak gescheiden op geslacht. Vrouwtjes en jongen leven in grotere groepen, terwijl mannetjes vaak alleen of in kleinere groepen samenkomen.
Ze zijn voornamelijk actief tijdens de schemering en vroege ochtend, hoewel ze ook overdag actief kunnen zijn in gebieden met weinig verstoring.
Tijdens de bronsttijd (in oktober) laten mannetjes een diep, knorrend geluid horen om rivalen te imponeren en vrouwtjes aan te trekken. Het is een periode waarin mannetjes vechten om de aandacht van vrouwtjes.
Voeding:
Damherten zijn herbivoren die zich voeden met gras, bladeren, scheuten, knoppen, vruchten en schors. Ze hebben een veelzijdig dieet en passen zich aan de beschikbare voedselbronnen in hun omgeving aan.
In de winter kunnen ze ook bast en jonge scheuten van bomen en struiken eten als er minder voedsel beschikbaar is.
Voortplanting:
De bronsttijd van damherten valt in oktober. Mannetjes vechten om territorium en vrouwtjes in deze periode. Vrouwtjes krijgen meestal één jong (kalf) per jaar, na een draagtijd van ongeveer 230 dagen. De kalveren worden geboren in mei of juni en zijn bij de geboorte gevlekt, wat helpt bij hun camouflage in het bos.
Natuurlijke vijanden en bedreigingen:
In Nederland hebben damherten weinig natuurlijke vijanden. In andere delen van Europa kunnen wolven en lynxen een bedreiging vormen voor jonge of verzwakte dieren.
In Nederland vormen mensen de grootste bedreiging voor damherten, door jacht, verkeer en verlies van leefgebied. In sommige natuurgebieden wordt het aantal damherten actief beheerd om overbegrazing te voorkomen.
Status in Nederland:
In Nederland zijn damherten niet inheems, maar ze werden eeuwen geleden geïntroduceerd en hebben zich goed aangepast aan de omgeving. Ze worden vaak gezien in natuurgebieden en zijn zelfs in steden zoals Amsterdam waargenomen.
De populatie van damherten groeit in sommige gebieden sterk, wat leidt tot een debat over de noodzaak van populatiebeheer om overbegrazing en schade aan bossen en gewassen te voorkomen.
Interessante feiten:
De naam "damhert" komt van het Oudnederlandse woord "dam," dat verwijst naar de tamme, beheerste aard van het dier in vergelijking met andere herten.
De witte stippen op de vacht van damherten helpen hen om zich te camoufleren, vooral in beboste gebieden waar het licht door de bladeren valt.
Damherten zijn iconische dieren in veel Europese natuurgebieden en staan bekend om hun sierlijke verschijning en kenmerkende gewei. Ze zijn een geliefde soort onder natuurliefhebbers en wandelaars.